Đồng chí Thạch Trung Dũng (bên trái) Bí thư Chi bộ ấp III; Tổ trưởng Tổ Hòa giải ấp, cùng đồng chí Đoàn Bình Dương, trưởng ban nhân dân nghiên cứu luật hòa giải cơ sở
Theo bà Phan Lê Diễm, Huyện ủy viên, Trưởng Phòng Tư pháp huyện Long Phú, việc giải quyết các vấn đề mâu thuẫn, tranh chấp, xung đột xảy ra trong Nhân dân thông qua hoạt động HGƠCS ngày càng hiệu quả, phù hợp với truyền thống tốt đẹp, phong tục tập quán của dân tộc; giữ gìn được tình làng, nghĩa xóm, hạn chế hành vi vi phạm pháp luật; phòng ngừa tội phạm, ổn định tình hình trật tự, giảm đơn, thư khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp, … xây dựng và thực hiện tốt phong trào “Sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Bà Trần Thị Sáng, hòa giải viên Tổ Hòa giải thuộc ấp III, thị trấn Long Phú, huyện Long Phú, nói: “Để thực hiện hiệu quả công tác hòa giải, hòa giải viên (HGV) phải tìm hiểu nguyên nhân xảy tranh chấp, mâu thuẫn, bản chất sự việc. Đồng thời, nắm bắt các vướng mắc, tâm tư, tình cảm của các bên đương sự, với thái độ khách quan, nhằm hướng các bên bàn bạc, thương lượng các vấn đề cần tháo gỡ. Nắm bắt các vấn đề cơ bản và cần thiết của vụ, việc để có sự chuẩn bị chu đáo nội dung trước cuộc hòa giải, trên cơ sở các quy định của Pháp luật; tập quán tốt đẹp của dân tộc, cộng đồng dân cư và chính sách liên quan”. Ngoài ra, HGV cũng tìm hiểu về mối quan hệ của mỗi bên đương sự thường là những người cao tuổi có mối quan hệ thân thích, hàng xóm, láng giềng, bạn bè thân thiết để trực tiếp trao đổi và tìm ra những giải pháp đúng quy định của Pháp luật, giữ vững tình làng, nghĩa xóm, … Kiên trì, không nóng vội, nhưng cũng không thể kéo dài, cũng là phương châm thực hiện công tác HGƠCS
Theo đồng chí Thạch Trung Dũng, Bí thư Chi bộ, tổ trưởng, Tổ Hòa giải ấp III, thị trấn Long Phú, việc vận động, thuyết phục các bên đi đến thỏa thuận, thống nhất cách giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn, dù có đạt được thỏa thuận hay không đều phải lập thành biên bản, phản ánh trung thực, những diễn biến trong quá trình hòa giải, để từ đó tiếp tục nghiên cứu tìm biện pháp hòa giải lần sau. Sự kiên trì, tận tâm của HGV là yếu tố góp phần hòa giải thành nhiều vụ việc khó khăn, phức tạp. Đặc biệt, là HGV phải sâu sát từng hộ dân, lắng nghe, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, tìm hiểu nguyên nhân sâu xa của mâu thuẫn, thật công tâm; phân tích quy định Pháp luật, quyền lợi mỗi bên, tạo sự đồng thuận, đồng lòng trong việc hòa giải. Để đáp ứng yêu cầu hòa giải trong tình hình mới, HGV không ngừng tự học hỏi, thường xuyên cập nhật kiến thức pháp luật, bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải. Thông qua công tác hòa giải, tăng cường tuyên truyền, phổ biến Pháp luật, nhằm nâng cao kiến thức Pháp luật cho Nhân dân. Ở huyện Long Phú hiện có 61/61 Tổ Hòa giải, với hơn 310 HGV, mỗi tổ có từ 05 – 07 HGV, trong đó Bí thư Chi bộ là tổ trưởng Tổ Hòa giải, các thành viên khác gồm: Trưởng ban nhân dân ấp; Phó Bí thư Chi bộ, phụ trách Tổ Dân vận, Mặt trận, các đoàn thể như: Chi hội Phụ nữ; Chi hội Cựu Chiến binh, đặc biệt ở những nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số, địa phương đó sẽ cơ cấu thêm người có uy tín trong đồng bào dân tộc làm thành viên của tổ hòa giải ấp.
Chú thích ảnh: Lớp tập huấn nâng cao kỹ năng hòa giải ở cơ sở cho người có uy tín trong đồng bào dân tộc Khmer huyện Long Phú.
Đồng chí Lê Văn Mười, Phó Bí thư Chi bộ, Tổ Dân vận, Mặt trận ấp III, thị trấn Long Phú, cho biết: “Để phát huy hơn nữa vai trò hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong hoạt động HGƠCS, cần tăng cường thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng về đại đoàn kết toàn dân tộc; công tác HGƠCS trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân. Phát huy sức mạnh tổng hợp của Nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động nâng cao nhận thức trong hệ thống chính trị, vai trò, vị trí, ý nghĩa quan trọng của Mặt trận Tổ quốc; các tổ chức chính trị - xã hội trong công các HGƠCS. Gắn hoạt động hòa giải với các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, … Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ của Mặt trận Tổ quốc với chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội để kịp thời nắm bắt các vụ việc có thể phát sinh. Từ đó, phản ánh, kiến nghị đến cấp ủy, các cơ quan chức năng kịp thời giải quyết, gắn với thực hiện hòa giải”. Trong năm 2023, các Tổ Hòa giải ấp đã tiếp nhận hòa giải 265 vụ, việc, tăng 14 vụ so với cùng kỳ; hòa giải thành 230 vụ, việc, tăng 15 vụ, việc so với cùng kỳ, đạt tỷ lệ 86,79%. Đạt được kết quả đó, là nhờ các thành viên tổ hòa giải thường xuyên tiếp xúc với Nhân dân, làm tốt việc tiếp công dân để lắng nghe, tiếp thu ý kiến, kiến nghị của Nhân dân làm cơ sở cho công tác hòa giải, các ngành chức năng thường xuyên mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ HGV có đủ năng lực và kỹ năng về HGƠCS. Thường xuyên động viên, nêu cao tinh thần trách nhiệm của thành viên tổ hòa giải, những người có uy tín trong đồng bào dân tộc, tôn giáo tích cực tham gia đối với các vụ, việc tranh chấp ở cơ sở. Phát huy tốt vai trò của người có uy tín trong dân tộc, tôn giáo, tích cực tham gia các vụ, việc hòa giải của tổ hòa giải.
Chú Huỳnh Nô, người có uy tín trong đồng bào dân tộc Khmer, thành viên của Tổ Hòa giải ấp Khoan Tang, thị trấn Long Phú, chia sẻ: “Để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác HGƠCS, trước tiên cần tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt các quy định của Luật HGƠCS và các văn bản có liên quan đến công tác HGƠCS sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân am hiểu để thực hiện. Thường xuyên tuyên truyền trong nhân dân nhận thức sâu sắc hơn những quy định của Pháp luật, nhất là Bộ Luật Dân sự; Luật Đất đai; Luật Bảo vệ môi trường, …Tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về tinh thần đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau trong cộng đồng dân cư; mời người có chức sắc, chức việc trong tôn giáo tham gia tuyên truyền, vận động người theo đạo những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước để người dân nắm và am hiểu nhằm hạn chế tranh chấp ở địa phương”.
Bài và ảnh: Sóc Ca.